સુંદર ખીણો, લક્ઝરી ઘડિયાળો અને ટેસ્ટી ચોકલેટ માટે વિશ્વભર જાણીતા સ્વિત્ઝર્લેન્ડની એક ઓળખ તેની સિક્રેટ બેંક સિસ્ટમ પણ છે. સમગ્ર વિશ્વમાં સ્વિસ બેંકોના ગ્રાહકોની યાદી હંમેશા ચર્ચામાં રહે છે. ક્રેડિટ સુઈસ(Credit Suisse) સ્વિત્ઝર્લેન્ડમાં બેંકિંગ સિસ્ટમના સૌથી મહત્વપૂર્ણ પ્લેયરમાંની એક ગણવામાં આવે છે. આ સમયે આ બેંકના ખાતાધારકોની એવી યાદી બહાર આવી છે, જેણે દુનિયામાં હલચલ મચાવી દીધી છે.નવી દિલ્હી: સ્વિસ બેંકોના ક્લાયન્ટ રોસ્ટર વિશ્વના સૌથી મોટા રહસ્યોમાંથી એક છે. તેમાં વિશ્વના કેટલાક સૌથી ધનાઢ્ય લોકોના નામ છે અને તેઓએ આ સંપત્તિ કેવી રીતે એકઠી કરી તે અંગેના સંકેતો પણ આપી શકે છે. તો સમાચાર એ છે કે વિશ્વની સૌથી પ્રતિષ્ઠિત બેંકોમાંથી એક ક્રેડિટ સુઈસને એક અસાધારણ અને મહત્વપૂર્ણ ડેટા લીક થયો છે. લીક થયેલ ડેટા દર્શાવે છે કે કેવી રીતે બેંકે રાજ્યના વડાઓ, ગુપ્તચર અધિકારીઓ, ઉદ્યોગપતિઓ અને માનવાધિકારનો દુરુપયોગ કરનારાઓ અને અન્ય ઘણા લોકો માટે કરોડો ડોલર રોક્યા હતા.
એક કહેવાતા બાતમીદારે 18,000 થી વધુ બેંક ખાતાઓનો ડેટા લીક કર્યો છે. આ ખાતાઓમાં કુલ 100 બિલિયન ડોલર નોંધાયા છે.
ભારતીયોનું પણ નામ હોઈ શકે છે
આ ડેટા લીક દર્શાવે છે કે ક્રેડિટ સુઈસે માત્ર ધનિકો માટે જ ખાતા ખોલ્યા નથી અને તેમને સેવા આપવાનું ચાલુ રાખ્યું છે, પરંતુ શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિઓમાં સંડોવાયેલા લોકોને સેવાઓ પણ પૂરી પાડી છે. સ્વિટ્ઝર્લેન્ડની એન્ટિ-મની લોન્ડરિંગ એજન્સીના ભૂતપૂર્વ વડા, ડેનિયલ થલસ્ક્લેફે જણાવ્યું હતું કે સ્વિસ બેંકોએ ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓ સાથે સંકળાયેલા નાણાં મેળવવા માટેકાનૂની પ્રતિબંધોનો સામનો કરવો બાતમીદારે આ આંકડા જર્મન અખબાર Sddeutsche Zeitung ને લીક કર્યા હતા. અખબારે આ આંકડાઓ વિશ્વભરના અન્ય 46 મીડિયા સંસ્થાઓ છે. સાથે શેર કર્યા, જેમાં ઓર્ગેનાઈઝ્ડ ક્રાઈમ એન્ડ કરપ્શન રિપોર્ટિંગ પ્રોજેક્ટ, એક બિન-લાભકારી પત્રકારત્વ જૂથનો સમાવેશ થાય છે.
આ ડેટા 1940 થી 2010 ના દાયકામાં ખોલવામાં આવેલા ખાતાઓને રેકોર્ડ કરે છે. પરંતુ બેંકની વર્તમાન કામગીરી જાણી શકાતી નથી. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, જે લોકોના ક્રેડિટ સુઈસ એકાઉન્ટમાં કરોડો ડોલ૨ છે. તેમાં જોર્ડનના કિંગ અબ્દુલ્લા II અને ઈજિપ્તના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ હોસ્ની મુબારકના બે પુત્રોનો સમાવેશ થાય છે. એ જ રીતે, અન્ય ખાતાધારકોમાં પાકિસ્તાની ગુપ્તચર ચીફના પુત્રનો પણ સમાવેશ થાય છે જેણે 1980ના દાયકામાં અફઘાનિસ્તાનમાં મુજાહિદ્દીનને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને અન્ય દેશોમાંથી અબજો ડોલર મેળવવામાં મદદ કરી હતી.
નોંધનીય છે કે ક્રેડિટ સુઈસ વિશ્વની સૌથી મહત્વપૂર્ણ નાણાકીય સંસ્થાઓમાંની એક છે, જેનો પાયો 166 વર્ષ જૂનો છે. ક્રેડિટ સુઈસ હાલમાં લગભગ 50,000 કર્મચારીઓને રોજગારી આપે છે. તે જ સમયે, બેંકના ગ્રાહકોની સંખ્યા લગભગ 15 લાખ છે. તે સ્વિત્ઝરલેન્ડની બીજી સૌથી મોટી બેંક છે.
બૅન્કનો સાફ ઇનકાર
ક્રેડિટ સુઈસે પણ એક નિવેદન જારી કરીને કહ્યું કે, બેંક કોઈપણ પ્રકારના ખોટા કામના આરોપોને ‘સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢે છે'. છેલ્લા ત્રણ અઠવાડિયામાં, બેંકને આ પ્રકાશન ગૃહોના કન્સોર્ટિયમ તરફથી ડઝનેક પૂછપરછ મળી છે અને બેંકે આવા ઘણા ખાતાઓની સમીક્ષા કરી છે જેના પર પ્રશ્નો ઉભા થયા છે. હકીકતમાં, મીડિયામાં પ્રકાશિત થયેલા લેખોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બેંકના ગ્રાહકોમાં માનવાધિકારનું ઉલ્લંઘન કરનારા અને પ્રતિબંધોનો સામનો કરી રહેલા ઉદ્યોગપતિઓનો સમાવેશ થાય છે. બેંકે એમ પણ કહ્યું છે કે, ‘સમીક્ષા કરાયેલા 90% ખાતાઓ કાં તો બંધ કરવામાં આવ્યા હતા અથવા પ્રેસ પૂછપરછ પહેલા બંધ કરવાની પ્રક્રિયામાં હતા. આમાંથી 60 ટકા ખાતા 2015 પહેલા બંધ કરી દેવામાં આવ્યા હતા.
160 રિપોર્ટરોએ ડેટાની તપાસ કરી
OCCRPના હેવાલ મુજબ ત્યાં ગુનેગારો, જાસૂસો, સરમુખત્યારો અને અન્ય શકમંદોના બેંક ખાતા હતા. એટલું જ નહીં, આ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ બેંક એકાઉન્ટ એવા લોકોના નામ પર નથી જેમને કોઈ જાણતું નથી, પરંતુ ગૂગલ સર્ચ કરવાથી તેમના તમામ કારનામાઓ સામે આવી જશે. જેમાં સામે આવ્યું છે કે આ 18,000 ખાતાઓમાં $8 બિલિયનની રકમ જમા છે અને આ ખાતાઓ લાંબા સમયથી કાર્યરત હતા.
22-Jan-2025